Салық кезеңдері аяқталған кезде, салық төлеушілер кейде күтпеген жағдайларға тап болады: өткен жылы немесе жартыжылдықта ҚҚС бойынша міндетті тіркеу шегі асып кеткенін біледі. Егер бұл асып кету бірнеше айдан кейін анықталса, не істеу керек? Оны анықтайық.
Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес, егер күнтізбелік жыл ішінде ҚҚС бойынша тіркеу үшін айналым мөлшері 20 000 АЕК-тен асса, салық төлеуші салық органына ҚҚС бойынша тіркеу өтінішін беруі тиіс. Мысалы, 2025 жылдың қорытындысы бойынша 2025 жылы қолданылатын АЕК мөлшері 3 932 теңге болады.
Салықтық өтініш айналымның ең төмен мөлшерінен асқан ай аяқталған күннен кейінгі 10 жұмыс күнінен кешіктірілмей берілуі керек. Мысалы, егер асып кету 2025 жылдың наурызында болса, өтініш 2025 жылдың сәуірінің ортасына дейін берілуі тиіс.
Айналым мөлшері жинақталған қорытындымен анықталады:
- жаңадан құрылған ЖШС үшін – мемлекеттік тіркеу күнінен бастап;
- ҚҚС бойынша тіркеу есебінен алынған салық төлеушілер үшін – тіркеу есебінен алынған күннен кейін;
- басқа салық төлеушілер үшін – ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан бастап.
ҚҚС бойынша тіркеу үшін айналым мөлшері ҚР СК 369-бабының 1-тармағында көрсетілген айналымдардың сомасы ретінде анықталады. Салық салынатын айналымға:
- салық салынбайтын айналымнан басқа, тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді өткізу;
- резидент еместен жұмыстарды, қызметтерді сатып алу кезінде ҚҚС төлеуші жасаған айналым.
Осылайша, 2025 жылы салық төлеушінің айналым мөлшері 78 640 000 теңгеге жеткен сәттен бастап ҚҚС бойынша тіркеуге тұру қажет.
Егер өтініш уақытында берілмесе, салық төлеуші:
- тіркеуге тұруы керек;
- айыппұл төлеуі тиіс (ҚР ӘҚБтК 269 және 275-баптары).
ҚР ӘҚБтК 269-бабының 3-тармағына сәйкес, өтінішті белгіленген мерзімде тапсырмау 50 АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеледі. Ал 275-бабының 5-тармағына сәйкес, тіркеуге тұрмаған кезеңде айналым жасау 15%-дық айыппұлды талап етеді.
Екі айыппұлды да төлеуге тура келеді. Айыппұлды есептеу үшін асып кету пайда болған күннен бастап тіркеуге тұрған күнге дейінгі айналымды анықтау қажет.