ЖШС-да тәуліктік ақшаны есептеу
Қызметкерлерді іссапарға жіберген кезде компания олардың жолақысын (бару және қайту), тұруын және тәуліктік ақшасын төлеуге міндетті. Тәуліктік ақшаның мөлшерін қалай есептеу керек?
Құқықтық негіздер
ҚР ЕК және ҚР СК-ға жүгінейік. ҚР ЕК 127-бабы 3-тармағына сәйкес, қызметкерлерді іссапарға жіберудің шарттары мен мерзімдері ұжымдық шартпен немесе өзге ішкі нормативтік актімен (мысалы, Іссапарлар туралы ережемен) айқындалуы тиіс. Бұл тәуліктік ақшаға да қатысты.
Тәуліктік ақшаны есептеу тәртібі
Қызметкерге төленетін тәуліктік ақша іссапарға шығуға дейін есептеліп, төленеді. Төлем іссапардың әр күніне белгіленген тұрақты сома түрінде жүргізіледі.
Жеке компаниялар үшін еңбек заңнамасы қызметкерлерге төленетін тәуліктік ақшаның мөлшерін белгілемейді және шектемейді. Сондықтан жұмыс беруші қызметкерге төленетін тәуліктік ақшаның кез келген мөлшерін өзі белгілей алады. Түсінбеушіліктер мен даулы жағдайлардың алдын алу үшін тәуліктік ақшаның мөлшерін компанияның ішкі құжаттарында бекіту керек. Бұл ретте іссапарға жіберілетін адамның лауазымына және іссапарға жіберілетін елді мекенге байланысты тәуліктік ақшаның әртүрлі мөлшерін белгілеуге рұқсат етіледі.
Шектеулер
Алайда, КТС-ты есептеу мақсатында шығындарға тәуліктік ақшаның сомасын ҚР СК 319-бабы 2-тармағы 2) тармақшасында белгіленген шектен асырмай ғана жатқызуға болатынын ескерсек, жұмыс берушілердің көпшілігі тәуліктік ақшаның мөлшерін осы шектен асырмай белгілегенді жөн көреді.
Тәуліктік ақшаның шектері
ҚР СК 319-бабы 2-тармағы 2) тармақшасына сәйкес, тәуліктік ақша іссапар шығындарына жатқызылады:
- егер іссапар ҚР аумағында болса – тәулігіне 6 АЕК-тен аспайтын мөлшерде, мерзімі 40 тәуліктен аспауы тиіс;
- егер іссапар ҚР шегінен тыс болса – тәулігіне 8 АЕК-тен аспайтын мөлшерде, мерзімі 40 тәуліктен аспауы тиіс.
Егер тәуліктік ақшаның сомасы осы шектерден асатын болса, бұл артық сома жеке тұлғаның табысы ретінде қарастырылады және барлық жалақы салықтарымен салық салынуға жатады. Шек аясындағы сома жалақы салықтарымен салық салынбайды.
Мысалдар
Алматы қ. – Шымкент қ. іссапары 5 күн. Тәуліктік ақша мөлшері:
6 АЕК * 5 күн = 6 * 3 932 * 5 = 117 960 тг.
Егер шетелдік іссапарлар бойынша тәуліктік ақша Іссапарлар туралы ережеде тәулігіне 35 000 тг. мөлшерінде бекітілсе, есептеу мынадай болады:
8 АЕК = 8 * 3 932 = 31 456 тг. тәулігіне (норма шегіндегі тәуліктік ақша)
35 000 – 31 456 = 3 544 тг. тәулігіне (норма шегінен асатын тәуліктік ақша, оған барлық жалақы салықтары салынады).